![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opinion polls | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Registered | 28,409,054 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sejm | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
All 460 seats in the Sejm 231 seats needed for a majority | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Turnout | 13,616,378 (47.93%)![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
All 100 seats in the Senate 51 seats needed for a majority | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Turnout | 13,587,101 (47.83%)![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
This lists parties that won seats. See the complete results below.
|
![]() |
---|
Parliamentary elections were held in Poland on 21 September 1997. All 460 members of the Sejm and 100 senators of the Senate were elected. The liberal conservative party Solidarity Electoral Action won the most seats in both chambers of parliament and formed a coalition government with the Freedom Union, another liberal party. The elections were a major setback for the Democratic Left Alliance and the Polish People's Party, which were forced out of government.
![]() | |||||
---|---|---|---|---|---|
Party | Votes | % | Seats | +/– | |
Solidarity Electoral Action | 4,427,373 | 33.83 | 201 | New | |
Democratic Left Alliance | 3,551,224 | 27.13 | 164 | –7 | |
Freedom Union | 1,749,518 | 13.37 | 60 | –14 | |
Polish People's Party | 956,184 | 7.31 | 27 | –105 | |
Movement for Reconstruction of Poland | 727,072 | 5.56 | 6 | New | |
Labour Union | 620,611 | 4.74 | 0 | –41 | |
National Party of Retirees and Pensioners | 284,826 | 2.18 | 0 | New | |
Real Politics Union | 266,317 | 2.03 | 0 | 0 | |
National Alliance of Retirees and Pensioners | 212,826 | 1.63 | 0 | New | |
National Christian Bloc for Poland | 178,395 | 1.36 | 0 | New | |
German Minority Electoral Committee | 51,027 | 0.39 | 2 | –2 | |
Germans of Katowice Province | 16,724 | 0.13 | 0 | – | |
Słowiańska MN RP-Prawosławni | 13,632 | 0.10 | 0 | – | |
Self-Defence of the Republic of Poland | 10,073 | 0.08 | 0 | 0 | |
Polska Wspólnota Narodowa | 8,590 | 0.07 | 0 | – | |
Germans of the Częstochowa Province | 6,206 | 0.05 | 0 | – | |
MN "Pojednanie i Przyszlość" | 3,663 | 0.03 | 0 | – | |
MN Województwa Olsztyńskiego | 1,729 | 0.01 | 0 | – | |
Niezależna i bezpartyjna | 924 | 0.01 | 0 | – | |
Sojusz Ludzi "Polska Praca Sprawiedliwość" | 703 | 0.01 | 0 | – | |
Stow. MN Województwa Elbląskiego | 614 | 0.00 | 0 | – | |
Total | 13,088,231 | 100.00 | 460 | 0 | |
Valid votes | 13,088,231 | 96.12 | |||
Invalid/blank votes | 528,147 | 3.88 | |||
Total votes | 13,616,378 | 100.00 | |||
Registered voters/turnout | 28,409,054 | 47.93 | |||
Source: Nohlen & Stöver |
Constituency | Turnout | AWS | SLD | UW | PSL | ROP | MN | UP | Others | Lead | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
% | Seats | % | Seats | % | Seats | % | Seats | % | Seats | % | Seats | % | ||||
1 – Warsaw I | 60.86 | 31.88 | 6 | 25.90 | 5 | 21.73 | 4 | 0.94 | 0 | 9.16 | 2 | - | - | 4.98 | 5.41 | 5.98 |
2 – Warsaw II | 49.14 | 40.15 | 4 | 19.00 | 2 | 15.30 | 1 | 5.76 | 0 | 8.30 | 1 | - | - | 4.48 | 7.01 | 21.15 |
3 – Biała Podlaska | 46.72 | 35.39 | 1 | 19.84 | 1 | 5.86 | 0 | 18.17 | 1 | 6.88 | 0 | - | - | 4.08 | 9.78 | 15.55 |
4 – Białystok | 52.12 | 44.29 | 5 | 24.89 | 2 | 7.16 | 0 | 3.48 | 0 | 5.64 | 0 | - | - | 4.42 | 10.12 | 19.40 |
5 – Bielsko-Biała | 56.15 | 43.01 | 5 | 21.06 | 2 | 15.59 | 2 | 4.83 | 0 | 4.80 | 0 | - | - | 3.82 | 6.89 | 21.95 |
6 – Bydgoszcz | 48.16 | 27.62 | 4 | 36.99 | 5 | 11.50 | 1 | 6.42 | 1 | 4.46 | 0 | - | - | 4.36 | 8.65 | 9.37 |
7 – Chełm | 39.26 | 23.89 | 1 | 28.66 | 2 | 7.91 | 0 | 12.83 | 0 | 8.96 | 0 | - | - | 4.58 | 13.17 | 4.77 |
8 – Ciechanów | 38.40 | 28.73 | 1 | 29.69 | 2 | 6.86 | 0 | 14.49 | 1 | 6.55 | 0 | - | - | 5.67 | 8.01 | 0.96 |
9 – Częstochowa | 45.01 | 30.60 | 3 | 31.36 | 4 | 9.84 | 1 | 6.48 | 0 | 4.82 | 0 | - | - | 5.37 | 11.53 | 0.76 |
10 – Elbląg | 40.97 | 26.26 | 2 | 33.92 | 2 | 12.70 | 1 | 6.42 | 0 | 5.97 | 0 | - | - | 6.15 | 8.58 | 7.66 |
11 – Gdańsk | 55.01 | 50.10 | 9 | 20.20 | 4 | 13.45 | 2 | 2.08 | 0 | 4.85 | 0 | - | - | 3.00 | 6.32 | 29.90 |
12 – Gorzów Wielkopolski | 42.88 | 25.68 | 2 | 35.23 | 2 | 14.14 | 1 | 8.65 | 0 | 3.07 | 0 | - | - | 6.89 | 6.34 | 9.55 |
13 – Jelenia Góra | 44.86 | 27.58 | 2 | 35.70 | 2 | 12.39 | 1 | 3.47 | 0 | 3.87 | 0 | - | - | 9.31 | 7.68 | 8.12 |
14 – Kalisz | 48.76 | 26.12 | 2 | 32.56 | 3 | 11.62 | 1 | 12.26 | 1 | 4.48 | 0 | - | - | 6.44 | 6.52 | 6.44 |
15 – Sosnowiec | 48.80 | 22.51 | 3 | 44.67 | 6 | 12.23 | 1 | 2.96 | 0 | 3.62 | 0 | - | - | 6.58 | 7.43 | 22.16 |
16 – Katowice | 44.53 | 31.99 | 7 | 26.92 | 5 | 22.52 | 4 | 3.11 | 0 | 3.26 | 0 | - | - | 4.39 | 7.81 | 5.07 |
17 – Gliwice | 45.63 | 34.77 | 6 | 23.10 | 4 | 17.30 | 3 | 2.65 | 0 | 5.04 | 1 | - | - | 4.41 | 11.73 | 10.67 |
18 – Kielce | 41.79 | 24.61 | 4 | 31.81 | 5 | 10.41 | 1 | 14.72 | 2 | 5.31 | 0 | - | - | 5.95 | 7.19 | 7.20 |
19 – Konin | 48.76 | 27.66 | 2 | 30.56 | 2 | 9.63 | 0 | 12.51 | 1 | 5.03 | 0 | - | - | 6.14 | 8.47 | 2.90 |
20 – Koszalin | 41.70 | 22.22 | 1 | 36.11 | 3 | 14.22 | 1 | 4.35 | 0 | 4.33 | 0 | - | - | 4.92 | 13.85 | 13.89 |
21 – Kraków | 53.48 | 40.76 | 7 | 17.64 | 3 | 20.60 | 3 | 4.23 | 0 | 4.84 | 0 | - | - | 3.13 | 8.80 | 20.16 |
22 – Krosno | 52.79 | 47.20 | 4 | 15.58 | 1 | 7.60 | 0 | 7.03 | 0 | 10.02 | 0 | - | - | 3.69 | 8.88 | 31.62 |
23 – Legnica | 44.35 | 32.49 | 2 | 34.88 | 3 | 10.75 | 0 | 4.80 | 0 | 3.93 | 0 | - | - | 5.47 | 7.68 | 2.39 |
24 – Leszno | 47.98 | 25.77 | 2 | 33.89 | 2 | 12.67 | 0 | 11.47 | 0 | 2.84 | 0 | - | - | 5.19 | 8.17 | 8.12 |
25 – Lublin | 47.06 | 35.41 | 4 | 23.19 | 3 | 9.14 | 1 | 11.64 | 1 | 8.82 | 1 | - | - | 5.31 | 6.49 | 12.22 |
26 – Łomża | 46.41 | 47.13 | 3 | 13.96 | 1 | 5.47 | 0 | 11.43 | 0 | 11.02 | 0 | - | - | 4.26 | 6.73 | 33.17 |
27 – Łódź | 50.11 | 28.84 | 4 | 37.07 | 5 | 14.83 | 2 | 1.80 | 0 | 6.44 | 0 | - | - | 4.28 | 6.74 | 8.23 |
28 – Nowy Sącz | 56.57 | 56.03 | 5 | 10.51 | 1 | 9.91 | 1 | 7.17 | 0 | 3.48 | 0 | - | - | 2.23 | 10.67 | 45.52 |
29 – Olsztyn | 42.49 | 25.86 | 3 | 33.40 | 4 | 15.16 | 1 | 5.68 | 0 | 5.61 | 0 | - | - | 5.74 | 8.55 | 7.54 |
30 – Opole | 42.19 | 25.50 | 3 | 22.26 | 3 | 13.83 | 2 | 4.92 | 0 | 4.80 | 0 | 16.96 | 2 | 4.97 | 6.76 | 3.24 |
31 – Ostrołęka | 42.23 | 35.45 | 2 | 18.04 | 1 | 8.23 | 0 | 15.97 | 1 | 9.23 | 0 | - | - | 4.05 | 9.03 | 17.41 |
32 – Piła | 49.81 | 22.80 | 1 | 40.08 | 3 | 12.59 | 1 | 7.43 | 0 | 4.59 | 0 | - | - | 3.72 | 8.79 | 17.28 |
33 – Piotrków Trybunalski | 42.59 | 28.99 | 3 | 26.84 | 2 | 9.21 | 1 | 14.11 | 1 | 7.73 | 0 | - | - | 4.57 | 8.55 | 2.15 |
34 – Płock | 41.29 | 23.15 | 2 | 30.79 | 2 | 8.38 | 0 | 21.26 | 1 | 4.82 | 0 | - | - | 3.73 | 7.87 | 7.64 |
35 – Poznań | 53.26 | 26.95 | 5 | 31.35 | 6 | 18.31 | 3 | 4.71 | 0 | 3.23 | 0 | - | - | 6.80 | 8.65 | 4.4 |
36 – Przemyśl | 52.15 | 43.78 | 3 | 15.44 | 1 | 7.85 | 0 | 13.64 | 0 | 5.13 | 0 | - | - | 2.70 | 11.46 | 28.34 |
37 – Radom | 43.56 | 32.50 | 3 | 22.05 | 2 | 10.09 | 1 | 14.35 | 1 | 8.41 | 1 | - | - | 4.18 | 8.42 | 10.45 |
38 – Rzeszów | 59.81 | 57.81 | 6 | 13.58 | 1 | 6.10 | 0 | 9.14 | 1 | 5.48 | 0 | - | - | 2.56 | 5.33 | 44.23 |
39 – Siedlce | 40.40 | 34.73 | 3 | 20.80 | 2 | 6.02 | 0 | 20.59 | 2 | 6.69 | 0 | - | - | 3.65 | 7.52 | 13.93 |
40 – Sieradz | 42.35 | 24.96 | 1 | 29.36 | 2 | 8.81 | 0 | 16.74 | 1 | 5.79 | 0 | - | - | 6.84 | 7.50 | 4.4 |
41 – Skierniewice | 41.78 | 25.49 | 2 | 24.51 | 1 | 9.65 | 0 | 19.58 | 1 | 6.60 | 0 | - | - | 3.80 | 10.37 | 0.98 |
42 – Słupsk | 42.46 | 25.97 | 2 | 35.05 | 2 | 12.83 | 0 | 7.22 | 0 | 3.94 | 0 | - | - | 5.69 | 9.30 | 9.08 |
43 – Suwałki | 40.80 | 33.34 | 3 | 27.04 | 2 | 10.57 | 0 | 8.99 | 0 | 5.38 | 0 | - | - | 6.05 | 8.63 | 6.30 |
44 – Szczecin | 45.16 | 28.24 | 4 | 34.87 | 4 | 17.28 | 2 | 3.09 | 0 | 3.55 | 0 | - | - | 5.07 | 7.90 | 6.63 |
45 – Tarnobrzeg | 46.44 | 39.29 | 3 | 23.73 | 2 | 7.11 | 0 | 11.60 | 1 | 8.00 | 0 | - | - | 2.80 | 7.47 | 15.56 |
46 – Tarnów | 53.68 | 51.48 | 5 | 12.20 | 1 | 9.19 | 0 | 11.91 | 1 | 4.88 | 0 | - | - | 3.47 | 6.87 | 39.28 |
47 – Toruń | 43.91 | 28.41 | 3 | 32.71 | 3 | 14.09 | 1 | 7.16 | 0 | 4.49 | 0 | - | - | 5.28 | 7.86 | 4.3 |
48 – Wałbrzych | 45.31 | 27.69 | 3 | 38.36 | 4 | 11.65 | 1 | 3.86 | 0 | 3.98 | 0 | - | - | 6.68 | 7.78 | 10.67 |
49 – Włocławek | 40.41 | 25.16 | 1 | 38.35 | 3 | 7.42 | 0 | 10.83 | 0 | 5.87 | 0 | - | - | 6.19 | 6.18 | 13.19 |
50 – Wrocław | 60.86 | 33.02 | 5 | 25.96 | 4 | 20.65 | 3 | 4.04 | 0 | 5.08 | 0 | - | - | 4.57 | 6.68 | 7.06 |
51 – Zamość | 46.05 | 33.43 | 2 | 18.95 | 1 | 5.26 | 0 | 24.58 | 2 | 8.45 | 0 | - | - | 3.35 | 5.98 | 8.85 |
52 – Zielona Góra | 44.90 | 28.59 | 3 | 37.37 | 3 | 11.70 | 1 | 6.87 | 0 | 3.20 | 0 | - | - | 5.73 | 6.54 | 8.78 |
National list | - | - | 29 | - | 23 | - | 11 | - | 6 | - | - | - | - | - | - | |
Poland | 47.93 | 33.83 | 201 | 27.13 | 164 | 13.37 | 60 | 7.31 | 27 | 5.56 | 6 | 0.39 | 2 | 4.74 | 7.67 | 6.70 |
![]() | |||||
---|---|---|---|---|---|
Party | Votes | % | Seats | +/– | |
Solidarity Electoral Action | 6,550,176 | 25.25 | 51 | New | |
Democratic Left Alliance | 6,091,721 | 23.48 | 28 | –9 | |
Freedom Union | 2,943,527 | 11.35 | 8 | +4 | |
Movement for Reconstruction of Poland | 2,553,252 | 9.84 | 5 | New | |
Polish People's Party | 1,819,176 | 7.01 | 3 | –33 | |
National Party of Retirees and Pensioners | 1,112,129 | 4.29 | 0 | New | |
Real Politics Union | 550,254 | 2.12 | 0 | 0 | |
Labour Union | 520,130 | 2.00 | 0 | 0 | |
Local lists and independents | 3,804,084 | 14.66 | 5 | –5 | |
Total | 25,944,449 | 100.00 | 100 | 0 | |
Valid votes | 13,317,952 | 98.02 | |||
Invalid/blank votes | 269,149 | 1.98 | |||
Total votes | 13,587,101 | 100.00 | |||
Registered voters/turnout | 28,409,054 | 47.83 | |||
Source: Nohlen & Stöver |
Voivodeship | Total seats | Seats won | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
AWS | SLD | UW | ROP | PSL | Others | ||
Biała Podlaska | 2 | 2 | |||||
Białystok | 2 | 2 | |||||
Bielsko | 2 | 1 | 1 | ||||
Bydgoszcz | 2 | 1 | 1 | ||||
Chełm | 2 | 1 | 1 | ||||
Ciechanów | 2 | 1 | 1 | ||||
Częstochowa | 2 | 1 | 1 | ||||
Elbląg | 2 | 1 | 1 | ||||
Gdańsk | 2 | 1 | 1 | ||||
Gorzów | 2 | 1 | 1 | ||||
Jelenia Góra | 2 | 1 | 1 | ||||
Kalisz | 2 | 1 | 1 | ||||
Katowice | 3 | 1 | 1 | 1 | |||
Kielce | 2 | 1 | 1 | ||||
Konin | 2 | 1 | 1 | ||||
Koszalin | 2 | 1 | 1 | ||||
Kraków | 2 | 1 | 1 | ||||
Krosno | 2 | 2 | |||||
Legnica | 2 | 1 | 1 | ||||
Leszno | 2 | 1 | 1 | ||||
Lublin | 2 | 1 | 1 | ||||
Łomża | 2 | 2 | |||||
Łódź | 2 | 1 | 1 | ||||
Nowy Sącz | 2 | 2 | |||||
Olsztyn | 2 | 1 | 1 | ||||
Opole | 2 | 1 | 1 | ||||
Ostrołęka | 2 | 1 | 1 | ||||
Piła | 2 | 1 | 1 | ||||
Piotrków | 2 | 1 | 1 | ||||
Płock | 2 | 1 | 1 | ||||
Poznań | 2 | 1 | 1 | ||||
Przemyśl | 2 | 2 | |||||
Radom | 2 | 1 | 1 | ||||
Rzeszów | 2 | 2 | |||||
Siedlce | 2 | 1 | 1 | ||||
Sieradz | 2 | 1 | 1 | ||||
Skierniewice | 2 | 2 | |||||
Słupsk | 2 | 1 | 1 | ||||
Suwałki | 2 | 1 | 1 | ||||
Szczecin | 2 | 1 | 1 | ||||
Tarnobrzeg | 2 | 2 | |||||
Tarnów | 2 | 1 | 1 | ||||
Toruń | 2 | 1 | 1 | ||||
Wałbrzych | 2 | 2 | |||||
Warsaw | 3 | 1 | 1 | 1 | |||
Włocławek | 2 | 2 | |||||
Wrocław | 2 | 2 | |||||
Zamość | 2 | 1 | 1 | ||||
Zielona Góra | 2 | 2 | |||||
Total | 100 | 51 | 28 | 8 | 5 | 3 | 5 |
Source: National Electoral Commission |
Z czasem w szeregach AWS znalazło się ponad 30 różnych organizacji, nie zmieniło to jednak w wyraźniejszy sposób układu sił wewnątrz tej formacji. Oddawał go ustalony w październiku 1996 r. sposób podziału miejsc w Radzie Krajowej AWS. „Solidarność" uzyskała wówczas prawo obsadzenia aż 50 proc. z nich, podczas gdy pozostali uczestnicy musieli zadowolić się resztą. Przewodniczącym AWS został lider związku Marian Krzaklewski.
Ku zaskoczeniu wielu obserwatorów żaden z liderów Akcji nie chciał lub nie mógł być kandydatem na premiera. Naturalny kandydat, szef AWS i przewodniczący NSZZ „Solidarność" Marian Krzaklewski, który odegrał kluczową rolę w zjednoczeniu prawicy i poprowadził ją do wyborczego zwycięstwa, marzył o pójściu drogą Aleksandra Kwaśniewskiego, który w 1993 r. mimo wyborczego zwycięstwa SLD nie przyjął żadnej poważnej funkcji w aparacie państwowym i koncentrował się na przygotowaniach do wyborów prezydenckich. Krzaklewski spróbował takiego samego ruchu, zostając jedynie szefem klubu parlamentarnego AWS. Przy okazji przewodniczący „Solidarności" nie zamierzał uczynić premierem nikogo ze swoich sprawnych współpracowników takich jak Janusz Tomaszewski, czy Marek Kempski, obawiając się, że ich pozycja zanadto wzrośnie. Krzaklewski potrzebował człowieka umiarkowanego, nie mającego zapędów i zdolności wodzowskich, dlatego jego uwaga koncentrowała się na awuesowskich profesorach, najpierw Andrzeju Wiszniewskim z Wrocławia, potem zaś na Jerzym Buzku z Gliwic, który był promotorem jego doktoratu na Politechnice Śląskiej.
Naturalnym kandydatem na premiera wydawał się lider Akcji – Marian Krzaklewski. Jego sytuację utrudniał jednak fakt przewodzenia związkowi zawodowemu (NSZZ „Solidarność"). Dodatkowo M. Krzaklewski postanowił skupić się na przewodzeniu Klubowi Parlamentarnemu AWS, wydaje się, iż obawiając się zwartości zaplecza parlamentarnego nowego gabinetu. Z kolei liderzy ugrupowań tworzących Akcję (np. Stronnictwo Konserwatywno-Liberalne, Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe czy Porozumienie Centrum) nie wchodzili w rachubę, z racji obawy o wpływy pozostałych ugrupowań. Jedynym – praktycznie – rozwiązaniem było wskazanie kandydata na Prezesa Rady Ministrów spośród polityków z drugiej linii. Tacy kandydaci musieli być podwójnie kompromisowi: raz – wewnątrz Akcji, dwa – jako rezultat kompromisu osiągniętego z Unią Wolności. Dodatkową przesłanką powodującą, iż lider Akcji nie zdecydował się stanąć na czele rządu był jego nieskrywany zamiar ubiegania się o urząd Prezydenta RP w wyborach 2000 r. W tej sytuacji pozycja szefa klubu parlamentarnego wydawała się atrakcyjniejsza dla niego niż obowiązki szefa rządu39. Dwa skrzydła AWS zgłosiły dwóch kandydatów: liberalne – Jerzego Buzka, natomiast narodowo-katolickie – Andrzeja Wiszniewskiego.